در گاه شمار ایران باستان هر روز از ماه نام خاصی داشت. مثلا اول هر ماه اورمزد، دوم بهمن، سوم اردیبهشت، چهارم شهریور و پنجم سپندارمذ. تقارن روز با ماه همنامش را جشن می گرفتند. لذا پنجم اسفند ماه تقارن سپندارمذ روز با ماه سپند، را سپندارمذگان نامیده اند.
سپندارمذ لقب زمین است به معنای گستراننده، مقدس و فروتن. زمین در فرهنگ ایرانی نماد باروری است و از آنجا که زمین هم مانند زنان در جهان هستی نقش باروری و باردهی دارد، زمانی برای پاسداشت زمین و زن است.
صبح روز 29 بهمن سال 1382 انفجار مهیبی در نزدیکی ایستگاه خیام در 17 کیلومتری نیشابور رخ داد که بر اثر آن 352 نفر کشته و 469 نفر زخمی شدند و مصدومان تا شعاع 20 کیلومتری از حادثه نیز قرار داشتند. شدت این انفجار به حدی بود که موسسه زلزله نگاری زلزله ای به شدت 6/3 ریشتر را ثبت نمود.
مسابقه اخیر پرسپولیس و تراکتور که با برتری 2-0 پرسپولیس خاتمه یافت با حواشی فراوان همراه بود و صحنه های زشت و غم انگیز دیگری را برای فوتبال و فرهنگ این کشور رقم زد. لذا سعی می کنم بصورت بیطرفانه موضوع را تجزیه و تحلیل کنم تا شاید بتوان از تکرار چنین صحنه هایی جلوگیری کرد.
ادامه مطلب ...
ایرانیان باستان سال را به چهار فصل تقسیم نموده و هر فصل را نیز به دو نیمه بخش می نمودند. این تقسیم بندی ها با اعتقاداتی نیز همراه بود. برای نمونه مردم ایران زمین نیمه زمستان را جشن می گرفتند زیرا معتقد بودند که در این روز سرما که به اهریمن نسبت داده می شد، خواهد شکست و زمان باقیمانده تا نوروز، هوا به سمت گرم شدن پیش خواهد رفت و گیاهان بیدار می شوند.
جشن نیمه زمستان خجسته باد
جشن سده از قدیمی ترین جشن های ایرانی حتی قدیمی تر از نوروز است. فردوسی در شاهنامه آنرا به دوران هوشنگ شاه دومین پادشاه پیشدادی نسبت می دهد. جشن سده جشن پیدایش آتش است. در روایت اساطیری ایران باستان آمده است که هوشنگ شاه به هنگام شکار، مار بزرگ سیاه رنگی را می بیند و به سوی آن سنگی پرتاب می کند که از برخورد سنگ با سنگ دیگر، جرقه ای پدید می آید و بوته خشکی در آن حوالی آتش می گیرد.
در آئین باستان پارسی، روز پنجم هر ماه به سپندارمذ نسبت داده شده است و چون خواستگاه آریایی ها مناطق سردسیر بوده است از سرما و تاریکی هراس داشتند و آنرا نشان اهریمن دانسته و سعی می کردند تا با برگزاری جشن ها و آتش افروختن ها، گرما و نور را جایگزین سرما و تاریکی نمایند.