قتل گریبایدوف

یازدهم فوریه 1829 مقارن با بیست و دوم بهمن 1207 هجری شمسی، مردم خشمگین تهران در اعتراض به بازداشت دو زن گرجی تازه مسلمان شده از خانه آصف الدوله و به فتوای میرزا مسیح مجتهد، جلوی سفارت روسیه تزاری تجمع کرده بودند که نگهبانان سفارت به سوی مردم شلیک کرده و سه تن را کشتند. این اقدام باعث عصیان مردم و ورود به ساختمان سفارت گردید و گریبایدوف سفیر کبیر روسیه به همراه کلیه اعضای سفارت به جز مالتسف دبیر اول سفارت به طرز فجیعی کشته شدند.

الکساندر سرگئیویچ گریبادوف (1795 م – 1829 م) نویسنده، شاعر، نمایشنامه نویس و سیاستمدار معترض روسی بود که تزار روسیه برای رهایی از غرهای او، گریبایدوف را به عنوان سفیر کبیر روسیه در تهران منصوب کرد و به وی ماموریت نظارت و پیگیری مفاد قرارداد ننگین ترکمنچای را محول نمود.

یکی از وظایف گریبایدوف بازگرداندن اتباع گرجی و ارمنی به خاک روسیه بود. بسیاری از این اتباع که اکثرا مسلمان شده بودند بویژه زنانی که همسران ایرانی داشتند تمایلی به بازگشت و ترک خانواده نداشتند. لذا گریبایدوف در راستای اجرای مفاد ماده سیزده قرارداد ترکمنچای، با کمک و همراهی آغا یعقوب ارمنی که از خواجه سرایان دربار فتحعلی شاه بود و شناخت زیادی از خانواده های ایرانی داشت، به تفتیش خانه رجال و استرداد زنان گرجی و ارمنی اقدام می نمود.