سروشگان

سروش از ریشه sru و در اوستا به معنای فرمانبرداریست. سروش ایزدی است که نیایش را به مردم آموخت. سروش بر فراز البرز کوه کاخ بسیار بزرگی با یک هزار ستون همیشه روشن و ستاره سان دارد و برای پاسبانی مخلوقات اهورا مزدا هر روز سه بار به دور زمین می گردد و همیشه بیدار بوده و قبل از طلوع آفتاب بانگ زده و مردم را به نیایش به درگاه پروردگار فرا می خواند. او مراقبت از نظم جهان را عهده دار است و هیچ موجودی از ایشان پیشی نمی گیرد و بدین گونه است که او دشمنان خود را هر کجا که باشند دستگیر می کند.

آبانگاه

آبان روز از فروردین ماه برابر با دهم فروردین، نخستین آبان روز سال است و به روایت برهان قاطع جشنی به همین نام در این روز برگزار می شده است. این جشن در ستایش ایزدبانوی آب که همانا آناهیتا می باشد برگزار می گردیده است.

جشن میانه زمستان

ایرانیان باستان سال را به چهار فصل تقسیم نموده و هر فصل را نیز به دو نیمه بخش می نمودند. این تقسیم بندی ها با اعتقاداتی نیز همراه بود. برای نمونه مردم ایران زمین نیمه زمستان را جشن می گرفتند زیرا معتقد بودند که در این روز سرما که به اهریمن نسبت داده می شد، خواهد شکست و زمان باقیمانده تا نوروز، هوا به سمت گرم شدن پیش خواهد رفت و گیاهان بیدار می شوند.

جشن نیمه زمستان خجسته باد

جشن سده

جشن سده از قدیمی ترین جشن های ایرانی حتی قدیمی تر از نوروز است. فردوسی در شاهنامه آنرا به دوران هوشنگ شاه دومین پادشاه پیشدادی نسبت می دهد. جشن سده جشن پیدایش آتش است. در روایت اساطیری ایران باستان آمده است که هوشنگ شاه به هنگام شکار، مار بزرگ سیاه رنگی را می بیند و به سوی آن سنگی پرتاب می کند که از برخورد سنگ با سنگ دیگر، جرقه ای پدید می آید و بوته خشکی در آن حوالی آتش می گیرد.

جشن نوسره

در آئین باستان پارسی، روز پنجم هر ماه به سپندارمذ نسبت داده شده است و چون خواستگاه آریایی ها مناطق سردسیر بوده است از سرما و تاریکی هراس داشتند و آنرا نشان اهریمن دانسته و سعی می کردند تا با برگزاری جشن ها و آتش افروختن ها، گرما و نور را جایگزین سرما و تاریکی نمایند.

بهمنجه

بهمن از واژه اوستایی وهومن به معنی اندیشه نیک، منش یا خرد سپندینه (مقدس) ریشه گرفته است. بهمن فرشته نگاهبان حیوانات بوده و خروس پرنده ویژه جشن بهمنگان است و گل یاس سپید نماد بهمن است. به جشن بهمنگان، بهمنجه هم گفته می شود. ابوریحان بیرونی در کتاب آثار الباقیه عن القرون الخالیه آورده است:

"روز دوم آن روز بهمن عید است که برای توافق دو نام آنرا بهمنجه نامیده اند"

چهارمین روز جشن دیگان

یست و سوم دی ماه، دی به دین روز، چهارمین روز از جشن های چهارگانه دیگان است. در این روز نیز زرتشتیان در کمال پاکیزگی و نظافت، به نیایش و ستایش آفریدگار می پرداختند و همانند سایر جشن های باستانی، برای شکرگذاری از نعمت های الهی، به جشن و سرور می پرداختند چرا که اعتقاد داشتند که تنها راه شکرگزاری، شادی و سرور است.