خردادگان جشن پاسداشت آب و باران و باروری زمین

در اسطوره ها و باورهای مردمان ایران باستان، خرداد ایزد نگهبان آب، باران، باروری و حاصلخیزی زمین بوده است. لذا به منظور بزرگداشت این ایزد، خرداد روز از ماه خرداد را مردم جشن می گرفتند. یکی از مهم‌ترین آیین‌های روز خرداد که در جشن خرادگان پررنگ تر می‌شود، رفتن به سرچشمه‌ها یا کنار دریاها و رودها، تن شویی در آب و خواندن نیایش‌های ویژه این روز همراه با شادی و سرور در کنار خانواده و دوستان بوده‌است.

البته اهمیت روز خرداد (ششم هر ماه) تنها این مورد نبوده است. به باور زرتشتیان، از یک سو زرتشت هم در روز خرداد (ششم ماه) به دنیا آمده است و از سوی دیگر به باور آنها روز رستاخیر هم منتسب به روز ششم یا خرداد است که معتقدند در این روز قیامت به پا می‌شود.

نمونه‌ای از سنت‌های رایج در این روز را می‌توان از سروده "دستور داراب پالن" موبد بزرگ پارسی در منظومه «فرضیات نامه» برداشت نمود که از آیین‌های ویژه خرداد روز به «تن شویی» و «کندن چاه» و «نو کردن کاریز» اشاره می‌کند و در همین مورد در متن پهلوی «اندرز انوشه روان آذرپاد مهر اسپندان» یادآوری شده که "در خرداد روز جوی کن."

بر این پایه، در این روز توجه‌ای ویژه می‌شده به نگهداری و نوسازی جای‌هایی که آب از آن‌ها سرچشمه می‌گیرد و در آنجا جاری می‌شود چون چشمه‌ها، چاه‌ها، جوی‌ها، کاریزها و رودها که با آب زندگی بخش خود، ادامه زندگی را در این کره خاکی برای زیستمندان امکان‌پذیر می‌کنند.

در کتاب برهان قاطع آورده شده است: «خرداد نام روز ششم از هر ماه شمسی را گویند. و در خرداد روز از خرداد ماه که نام ماه و روز با هم موافق باشد، پارسیان آن روز را جشن و عید نمایند و آن را جشن خردادگان نامند. نیک است در این روز، طلب حاجات و زن خواستن.» به نقلی از شاهنامه فردوسی، فریدون این روز را به فال نیک گرفت و با سپاهیان بسیار به جنگ ضحاک بیرون شد. گل سوسن نماد جشن خردادگان می باشد.

خردادگان خجسته باد